Επίσκεψη Γεραπετρίτη στην Κορυτσά: Ανακοινώσεις και Προβληματισμοί
Του Παναγιώτη Μπάρκα
Η επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργου Γεραπετρίτη, στην Κορυτσά για τα εγκαίνια του νέου ιδιόκτητου κτιρίου του Γενικού Προξενείου, αποτέλεσε μια σημαντική στιγμή στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Το κτίριο, που ιστορικά ανήκε σε Έλληνα ιδιοκτήτη και χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, έχει συμβολική αξία, καθώς στέγασε τον θρυλικό Έλληνα ποιητή Γιώργο Σεφέρη ως Γενικό Πρόξενο, κατά την περίοδο 1936-1937.
Η Κορυτσά, με την πλούσια ελληνική ιστορία της, υπενθυμίζει τις προκλήσεις και τις αδικίες που έχει υποστεί η ελληνική κοινότητα, καθώς οι ιστορικές της μνήμες συνδέονται με την εγκατάλειψη από την κυβερνητική πολιτική μετά την εποχή του Βενιζέλου. Το γεγονός ότι η ελληνική παρουσία στην περιοχή διατήρησε τη φωνή της και την ελληνίζουσα συνείδηση μέσα από τα χρόνια, αποτελεί μια ανεκπλήρωτη επιθυμία που ενισχύει την ένταση των διπλωματικών σχέσεων.
Διαπιστώσεις σχετικά με την Εκπαιδευτική Πολιτική
Στον χαιρετισμό του, ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στις αποτυχίες της ελληνικής παιδείας στην Κορυτσά. Επικαλούμενος το «φιλότιμο» του ιστορικού Μπάγκειου Γυμνασίου, τόνισε την ανάγκη διατήρησης της ελληνικής παράδοσης και εκπαίδευσης. Οι σύγχρονες προσπάθειες, όπως το ελληνοαλβανικό σχολείο «Όμηρος» και το Λύκειο «Πλάτων», δεν έχουν καταφέρει να αναδείξουν την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά στην περιοχή. Αντιθέτως, η σύγχρονη εκπαιδευτική πολιτική φαίνεται να ενισχύει τον ανθελληνισμό, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της ελληνικής παρουσίας.
Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μειονοτικά Ζητήματα
Σημαντικές ήταν επίσης οι αναφορές του Υπουργού Εξωτερικών αναφορικά με τις μειονοτικές δικαιώματα. Αν και διακήρυξε την πρόθεση της Ελλάδας να προστατεύσει και να προωθήσει τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, παρατηρείται μια αντίφαση, καθώς η αλβανική κυβέρνηση προχωρά σε απαιτήσεις για αποζημιώσεις, οι οποίες θίγουν τα συμφέροντα των Ελλήνων στην περιοχή. Η ατάκα ότι «το ελληνικό ενδιαφέρον για τα δικαιώματα της ελληνικής Εθνικής Μειονότητας είναι πάντα παρόν» ηχεί κενή, στους θορύβους των πολιτικών πιέσεων και της έλλειψης ουσιαστικής αντίστασης από την ελληνική πλευρά.
Η δήλωση του κ. Γεραπετρίτη ότι «σήμερα η Ελληνική Εθνική Μειονότητα μας ενώνει» προσθέτει ακόμα έναν προβληματισμό. Η αλβανική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει αυτή την μειονότητα, γεγονός που δείχνει ότι η ελληνική πλευρά εξακολουθεί να είναι σε μια υποστελεχωμένη διαπραγμάτευση, ενώ οι ανησυχίες σχετικά με τη διατήρηση και προώθηση της ελληνικής ταυτότητας παραμένουν ανοιχτές.
Δηλώσεις και Πολιτικές Σχέσεις
Η ασαφής δήλωση του Γεραπετρίτη σχετικά με τον αναθεωρητισμό των συνόρων προκάλεσε αντιδράσεις στην Αλβανία. Ενώ διακήρυξε ότι τέτοιες πολιτικές ανήκουν στο παρελθόν, η απουσία ενός συγκεκριμένου νοήματος στη δήλωσή του δημιούργησε εντυπώσεις ότι ενδέχεται να έχει πολιτικούς υποκριτικούς σκοπούς. Ο Αλβανός Υπουργός Εξωτερικών απάντησε ενθαρρύνοντας συνεργασίες και την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας, αποφεύγοντας έτσι να επενδύσει σε αμφισβητούμενες προσεγγίσεις.
Συνολικά, η επίσκεψη του Γεραπετρίτη στην Κορυτσά εγείρει πολλά ερωτήματα σχετικά με την επίδραση της ελληνικής πολιτικής στην περιοχή και την ικανότητα της να προάγει την ελληνική ταυτότητα και τα συμφέροντα της μειονότητας. Η επιτακτική ανάγκη είναι η επαναξιολόγηση της στρατηγικής και η υιοθέτηση μιας πολιτικής που θα ενισχύσει τη θέση του ελληνισμού στην Αλβανία και δεν θα παραμείνει απλώς λόγια, αλλά θα μετατραπεί σε πράξεις. Υπό αυτές τις συνθήκες, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα για την κατεύθυνση των ελληνικών πολιτικών και τη δυνατότητα μιας ουσιαστικής συνεργασίας με την αλβανική κυβέρνηση.

